Các loại vải denim - phân loại, đặc điểm, cách chọn mua denim

Các loại vải denim trên thị trường ngày nay không chỉ đơn thuần là loại vải denim cotton truyền thống với màu xanh. Các nhà sản xuất vải denim đã mang đến sự lựa chọn đa dạng không chỉ từ thành phần chất liệu, kiểu dệt vải denim, hoa văn, họa tiết, màu sắc cũng như cách xử lý vải sau dệt để có được hiệu ứng độc đáo.

Chính vì vậy khi tìm mua vải denim để may quần jean hay các dự án thời trang, đồ nội thất hoặc thậm chí là ngưới mới bước vào kinh doanh vải, rất có thể bạn sẽ cảm thấy lúng túng khi gọi tên các mẫu vải.

Denim được phân loại và gọi tên ra sao, đặc điểm và kinh nghiệm chọn các loại này? Bài viết sau sẽ cung cấp một số thông tin tổng hợp về một trong những loại vải được ưa chuộng hàng đầu trong ngành thời trang để bạn tham khảo.

Xem thêm: Tìm hiểu ưu thế nguồn sỉ vải tại Chợ vải Ninh Hiệp

1.Vì sao cần biết phân biệt các loại vải denim?

Sự phát triển của thị trường vải denim hiện nay khiến cho vô số nhà sản xuất kinh doanh loại vải này tìm cách để cải tiến công nghệ, quy trình sản xuất vải sao cho tối ưu chi phí và cải thiện chất lượng. Nó cũng đồng nghĩa với việc làm sao đáp ứng nhu cầu ngày càng mở rộng trong việc sử dụng denim cho các ứng dụng khác nhau trong may mặc, nội thất,...  

Khác với denim truyền thống vốn được biết đến với chất liệu sợi cotton nguyên chất, denim hiện đại đa dạng về chất liệu, phong phú về quy cách sợi, kết cấu sợi dệt. Điều này có nghĩa rằng chất lượng vải (bao gồm từ cảm giác vải, hiệu suất vải như độ bền kéo, độ bền mài mòn, bền màu,...) cũng được tạo nên với sự khác nhau rõ rệt. Và cuối cùng nó liên quan trực tiếp tới giá vải thành phẩm. 

Nếu bạn thực sự không hiểu gì về vải denim ngoài một định nghĩa đơn giản như kiểu "denim là một loại vải dệt theo kiểu đan chéo với các sợi dọc thường được nhuộm chàm, trong khi các sợi ngang để lại màu trắng và thường được làm bởi sợi cotton", thì có thể bạn sẽ rất dễ mua phải loại vải kém chất lượng.

Đó là lý do vì sao bạn nên dành 1 phút để đọc tiếp phần nội dung dưới đây về các loại vải denim và sự khác biệt giữa chúng.

2.Các loại vải denim theo kiểu dệt

Trong lịch sử denim là vải dệt thoi được dệt theo kiểu dệt chéo. Tuy nhiên ngày nay, ngoài dệt chéo, denim còn được dệt theo nhiều kiểu dệt khác của phương pháp dệt thoi như kiểu dệt satin, dệt Dobby, dệt Jacquard. Bên cạnh denim cũng xuất hiện trong danh sách các loại vải dệt kim nhờ sự phát triển của máy móc ngành dệt.

Do đó khi tìm hiểu denim theo cách dệt vải, bạn có thể quan sát bề mặt để nhận biết và gọi tên. 

Denim Twill (denim dệt chéo)

Denim chéo có sự đan xen giữa 2 hoặc nhiều sợi dọc cho 1 sợi ngang. Theo đó, có thể chia ra denim twill nhẹ và dày.

• Denim nhẹ hơn thường là vải chéo 2x1 tức là cứ 2 sợi dọc cho mỗi sợi ngang.
• Denim dày và trung bình: là vải chéo 3x1 tức là cứ 3 sợi dọc tạo mỗi sợi ngang. Vải này dày hơn và đàn hồi hơn.
   

Denim satin (vải denim dệt kiểu santin)

Còn gọi là denim trơn, rất dễ phân biệt với denim được dệt chéo. Bề mặt vải mịn hơn nhiều và hầu như không nhìn thấy các thớ sợi của vải như ở loại dệt chéo. 
 

Kiểu dệt trơn này thường được sử dụng để dệt vải denim co giãn hoặc sản xuất denim mỏng nhẹ may váy đầm, áo sơ mi denim,... 

Denim Dobby (denim dệt kiểu dobby)

Denim Jacquard

Là denim được dệt kiểu jacquard theo đó hoa văn họa tiết tạo thành trong quá trình dệt trực tiếp lên vải. Điều này là khác với việc tạo hoa văn trên dựa vào việc áp dụng các công nghệ thêu, in nổi,...
 

Denim dệt kim (Knit Denim)

Vải denim dệt kim được dệt bởi các máy dệt kim. Vải được làm bằng các vòng sợi lồng vào nhau chứ không phải là cấu trúc đan sợi ngang - dọc như ở denim dệt thoi. So với denim dệt chéo truyền thống, nó có tính linh hoạt hơn nhiều, khá mềm, chống nhăn tốt và thoải mái khi mặc.

Trong quá trình dệt, nhờ kỹ thuật dệt kim tiên tiến mà việc kiểm soát vị trí sợi dệt trở nên chính xác hơn, điều này giúp tạo ra các loại vải denim mới có độ co giãn và đặc tính kết cấu khác nhau. 

Denim thun thường là dạng denim dệt kim sử dụng cho nhiều ứng dụng nhất là may quần jeans skinny.

3.Phân loại vải denim theo thành phần sợi, kiểu sợi

Cũng như bất kỳ loại vải may mặc nào, thành phần sợi là yếu tố quan trọng để lựa chọn vải khi. Lý do vì yếu tố này tạo nên đặc tính của vải cũng như giá cả.

Vải denim chia theo thành phần

• Denim 100% cotton: Còn được gọi với cái tên phổ biến là vải jean cotton. Đây là loại vải denim truyền thống, bền và có tính linh hoạt trong ứng dụng.
• Denim co giãn (stretch denim): cotton kết hợp sợi spandex để tạo độ co giãn cho vải. Tỉ lệ spandex thường rất chỉ chỉ vài %. Trong cách dệt, sợi thun này được sử dụng làm sợi ngang. 
• Denim pha: kết hợp tỉ lệ sợi cotton và các sợi dệt khác như hay sợi polyester, rayon, nylon. Tỉ lệ cụ thể bao nhiêu sẽ tùy vào yêu cầu đầu ra của sản phẩm.

Cách chọn vải theo thành phần sợi

• Khi  mua vải sỉ hoặc vải nguyên cây, nhà buôn vải sẽ cho bạn thông số cụ thể về vải trong đó có thành phần sợi. Nếu như không có, bạn nên hỏi để biết được.
• Vải 100% dành cho lựa chọn cao cấp và muốn đảm bảo tính an toàn cho da, không gây kích ứng, thấm hút tốt,... Vải có giá cao do đó nên tìm hiểu cách nhận biết cotton 100 để tránh bị thiệt thòi khi mua vải.
• Chọn vải denim có tỉ lệ sợi Polyester nếu muốn giá rẻ hơn đồng thời hạn chế được nhược điểm của loại 100% cotton (như giảm nhăn/tăng độ bền vải, vải khó bắt bẩn, ...). 

Vải denim chia theo cấu trúc sợi

Đối với người tiêu dùng cấu trúc sợi dệt vải có thể ít được để ý nhưng nó lại là một trong những yếu tố ảnh hưởng trực tiếp tới cảm giác của vải. 

Vải denim slub

Denim slub hay denim xước thực chất denim phân loại theo kiểu sợi dệt. Theo đó vải được làm bởi sợi slub sẽ xuất hiện các vết xước và này mang lại cho vải và sau cùng là trang phục vẻ ngoài độc đáo và hấp dẫn.

Denim slub chỉ nói đến đặc điểm cấu trúc sợi nên nó có thể đa dạng về thành phần sợi, màu sắc, trọng lượng hoặc là loại có biên vải hoặc không có biên vải.

Ngoài kiểu sợi dệt slub, denim cũng có thể được dệt bởi nhiều kiểu sợi lạ mắt (sợi fancy) khác.

4.Phân loại theo trọng lượng vải

Bạn cần phải hiểu cách tính toán trọng lượng vải để đưa ra lựa chọn phù hợp. Mật độ sợi vải quyết định đến trọng lượng vải, độ dày mỏng của vải. Trong các thông số về định lượng vải denim, có 2 đơn vị thường được dùng:

• Ounce (viết tắt là Oz) tức đơn vị Anh. Theo đó trọng lượng được xác định bằng cách cân 1 thước vuông của vật liệu.
• Gsm số gam/mét vuông vải

Theo đó, loại vải denim được biết đến với 3 mức phân biệt:

• Denim nhẹ: 6oz - 9oz ( < 255 Gsm): Ứng dụng cho các loại trang phục ưu tiên độ nhẹ và thoải mái khi mặc.
• Denim trung bình: từ 9 - 12oz ( 255 - 340 Gsm). Loại này có cấu trúc và trọng lượng tốt mà không quá cứng.
• Vải denim nặng: từ 12 - 32oz (373 - 907 Gsm): Ứng dụng trang trí hoặc trang trí nội thất, may trang phục cần độ bền.

Việc lựa chọn vải có trọng lượng ra sao tùy thuộc vào nhu cầu thực tế của từng dự án. Không phải vải nặng dày luôn tốt và ngược lại mà quan trọng là sự phù hợp với ứng dụng cụ thể. Xem thêm: Cách chọn denim theo trọng lượng vải

5.Phân theo đường biên vải

Các loại vải denim đều được dệt chéo là một kiểu của phương pháp dệt thoi. Tuy nhiên sự khác biệt ở điểm thắt nút đường biên vải tạo ra hai loại vải khác nhau.

Denim biên, denim có viền vải (Selvedge Denim)

• Phần hai bên mép của khổ vải được thắt mép liền mạch sau khi dệt, nằm dọc hai bên của khổ vải denim. Đặc điểm là khổ vải nhỏ (rộng 30-35 inch) hơn hẳn so với loại vải denim thông thường dệt bằng máy dệt hiện đại.
• Khi cắt và may quần jean, hai đường biên này không cần phải vắt sổ mà được tận dụng để ráp thân quần.
• Được sản xuất bằng máy dệt thoi cổ điển (Shuttle Loom), thường được đảm bảo bởi chất lượng sợi, kỹ thuật nhuộm cũng như việc kiểm soát chất lượng và thiết kế.
• Năng suất thấp, đòi hỏi tay nghề cao của thợ dệt và giá đắt hơn.
• Ứng dụng của loại vải này đặc biệt được ưa chuộng để may quần jean. Khi xắn gấu quần để lộ đường biên vải, tạo nên một phong cách rất riêng.
   

Denim không có biên vải (Non Selvedge Denim)

• Vải không có đường viền tự thắt, thường được sản xuất bởi máy dệt khổ lớn và hiện đại, năng suất cao nên giá rẻ hơn
• Hầu hết vải trên thị trường là loại vải này

6.Phân theo cách xử lý vải sau dệt

Vải denim sau khi được dệt xong có thể được xử lý bằng các công đoạn khác nhau bao gồm wash vải làm mềm, xử lý co rút, mài,...,... Theo đó vải sẽ được chia làm các loại:

Denim thô/khô (Raw denim)

• Còn gọi là Sanforized Denim (đã xử lý co vải)
• Là loại vải không giặt sau khi nhuộm nên bề mặt vải có độ cứng nhất định
• Vải sẽ bị co rút nhiều sau lần giặt đầu tiên (có thể lên đến 10%)
• Vải bền hơn so với loại denim ướt
• Có nhiều điểm độc đáo
• Loại này thường có màu xanh indigo là màu nhuộm nguyên bản và màu đen (nhưng ít phổ biến hơn). Xem thêm bài viết Vải raw denim là gì, đặc điểm, cách chọn để biết thêm về điểm độc đáo của vải.

Denim đã giặt/denim ướt (Washed denim)

• Còn gọi là Unsanforized Denim (không qua xử lý co vải).
• Vải được giặt sau khi nhuộm với mục đích tránh bị co rút và phai màu đồng thời giúp vải mềm hơn
• Độ co rút của sản phẩm khi may bằng lọa vảii này đã được giặt sẽ chỉ ở mức từ 1-3%. Điều này giúp định hình cỡ quần jeans sau khi may, tránh bị co rút sai lệch size quá nhiều.
• Loại này ít bền hơn so với denim thô.
• Phần lớn vải jean denim được bán trên thị trường là đã được giặt tại nhà máy trước khi xuất xưởng.

Denim mài (Crushed denim)

• Vải được xử lý để có vẻ ngoài nhăn và nhàu hơn theo các quy trình mài vải khác nhau.
• Bề mặt vải và màu sắc sẽ tạo cảm giác sản phẩm cũ kỹ và các nếp nhăn trên vải sẽ không biến mất khi giặt.

7.Cách phân loại denim theo màu sắc

Ngày nay, với sự phát triển của ngành công nghiệp dệt may, các nhà sản xuất vải mang đến sự đa dạng trong lựa chọn denim cho mọi nhu cầu may mặc. Chính vì vậy bất kỳ dự án nào từ thời trang cho đến nội thất, từ nhu cầu vải denim nguyên bản hay vải denim với sự phong phú về màu sắc và họa tiết đều có thể được đáp ứng.

Vải denim màu xanh

• Bằng cách sử dụng thuốc nhuộm màu chàm, nhà sản xuất vải sẽ điều chỉnh để cho ra các sắc thái màu xanh khác nhau: xanh nhạt, xanh trung tính, xanh đậm.
• Denim indigo hay denim sử dụng thuốc nhuộm màu chàm là loại màu phổ biến nhất từ trước đến nay
• Bên cạnh đó là các hiệu ứng màu sắc độc đáo khác cũng được tạo nên khi vải trải qua quá trình giặt vải (giặt axit, giặt đá,...). 

Denim màu đen

• Quy trình nhuộm màu đen cho vải denim cũng giống với vải màu xanh và sử dụng thuốc nhuộm lưu huỳnh để tạo màu và thuốc thấm sâu vài vải.
• Denim đen dễ chuyển sang màu xám hơn mà khó giữ lại được màu đen.
• Ít phổ biến hơn so với denim đen

Denim màu sắc khác

Có rất nhiều màu khác nhau từ denim màu đỏ, trắng, hồng, xanh lá cây, xám, trắng,... Loại này sợi ngang và dọc cùng màu với nhau. Nó còn được gọi là Bull denim.
Sắc thái của từng màu cũng tùy vào yêu cầu thành phẩm vải.

8.Phân loại theo nguồn gốc

Theo thống kê từ Wikipedia hơn 50% denim được sản xuất tại Châu  Á và phần lớn là ở Trung Quốc với khoảng hơn 100 nhà máy. Tiếp sau là Pa-ki-xtan (40), Ấn Độ (20); Châu Âu (41) Bắc Mỹ (9),... Denim là một trong các loại vải Trung Quốc được ưa chuộng cùng với cotton, vì đa dạng phân khúc, giá rẻ và luôn sẵn có với số lượng cực kỳ lớn.

Tại Việt Nam, bạn có thể mua vải denim tại rất nhiều cửa hàng vải, tổng kho vải, các chợ vải đầu mối như chợ Ninh Hiệp, chợ Đồng Xuân, chợ Tân Bình,... Nhiều xưởng sản xuất vải denim, vải jean cũng nhận sản xuất hoặc mua sỉ. Nguồn sỉ vải denim là vô cùng phong phú và đa dạng.

Tuy nhiên xét về nguồn gốc, denim có thể đến từ 3 nguồn:

• Denim sản xuất trong nước
• Vài denim Trung Quốc, chủ yếu là các chợ vải Quảng Châu
• Denim từ các nước khác

Trên đây là một số thông tin về các loại vải denim, phân loại, tên gọi và đặc điểm của chúng. Hy vọng bạn sẽ giúp bạn có thêm kiến thức và kinh nghiệm trong việc mua bán vải phục vụ tiêu dùng hoặc cho sản xuất kinh doanh vải thời trang vải may mặc.

Xem thêm: Top 5+ Địa chỉ bán vải jean, denim chất lượng, giá tốt