Vải spandex hay vải thun là gì? Các loại vải co giãn phổ biến trên thị trường là gì? Tại sao không có vải 100% spandex? ... Phân biệt tên gọi các loại: thun lạnh, thun cotton, thun tăm, thun gân,... Tất cả những câu hỏi liên quan đến vải thun sẽ được giải đáp trong bài viết dưới đây.
Xem thêm: Các loại vải thun chợ Ninh Hiệp được bán như thế nào?
1.Vải thun spandex là gì?
Là một trong những loại vải rất phổ biến trên thị trường, vải spandex có mặt trong mọi sản phẩm may mặc từ quần áo, váy đầm, áo khoác, trang phục biểu diễn, trang phục thể thao,... Tuy nhiên tìm hiểu sâu hơn về loại vải này thì không phải ai cũng nắm rõ.
Vải thun là vải gì?
Vải thun (tiếng Anh là Spandex fabric) hay còn gọi là vải spandex là loại vải được làm từ sợi spandex, với tính đàn hồi đặc biệt. Tính đàn hồi có nghĩa là sau khi kéo giãn vải vẫn có thể trở lại hình dạng ban đầu mà không bị rách, bị bai nhão.
Xét về phân loại, vải thun spandex là loại vải sợi tổng hợp vì spandex là sợi tổng hợp. Nó cũng được gọi là vải pha (blend fabric) vì sợi spandex thường không được sản xuất thành vải 100% spandex.
Cần phải kết hợp với ít nhất một loại sợi dệt khác (tự nhiên hoặc sợi tổng hợp) kết hợp với spandex. Tỉ lệ spandex khác nhau tùy thuộc mục đích của nhà sản xuất vải. Ít có thể là 2-3% và nhiều có thể 20%.
Vải thun và vải spandex có phải là một?
Trên thực tế, để tạo nên tính co giãn cho vải không chỉ có thành phần sợi spandex. Nó có thể do cách dệt hoặc nhờ vào chất liệu khác.
Vải dệt kim với cách sử dụng sợi đan thành vòng cũng tạo độ co giãn nhất định. Tuy nhiên độ giãn này thường nhỏ và kém tính đàn hồi. Vì vậy nó thường có spandex trong thành phần vải.
Một chất liệu tạo độ co giãn khác là Neoprene, là một họ cao su tổng hợp. Loại vải Neoprene dùng cho sản phẩm may mặc được thiết kế để bảo vệ trong môi trường khắc nghiệt.
Tuy nhiên trong khuôn khổ bài viết này, các từ vải thun, vải spandex được dùng cùng ý nghĩa và thay thế cho nhau.
Vải thun được làm từ chất liệu gì?
Tìm hiểu chất liệu vải spandex là điều quan trọng khi bạn tìm mua loại vải cần độ đàn hồi và các đặc tính cụ thể khác của vải.
Vải sandex nguyên chất
Như trên đã nói không có vải thun 100% sợi spandex. Trái lại, tỉ lệ sợi này trong vải thun chỉ thường rất nhỏ (từ khoảng dưới 10%).
Spandex với sợi tự nhiên
Kết hợp với sợi cotton, sợi tơ tằm, lanh, len,... Tạo độ đàn hồi cho vải, tăng độ bền và giảm nhăn,...
Spandex với sợi tổng hợp
Kết hợp với sợi polyester, sợi ni lon là phổ biến nhất. Vải có độ bền cao, đàn hồi tốt. Các loại vải cần độ chịu lực cao đều làm từ loại vải sợi này.
Ưu điểm của vải spandex
- Độ co giãn đặc biệt cao
- Thoải mái khi mặc
- Không nhăn: không bị gấp nếp, không cần là ủi
- Bền bỉ: Là một loại sợi hóa học, spandex kháng axit, kiềm và chống lão hóa.
- Hiệu suất nhuộm tốt: Vải thun không bị phai màu
- Dễ chăm sóc và bảo quản: Vải khó bị biến dạng, tính chất hóa học ổn định.
Nhược điểm
- Khả năng hút ẩm kém.
- Khả năng chịu nhiệt tương đối kém.
- Vải có xu hướng phai màu khi tiếp xúc với ánh nắng mặt trời.
Vải spandex được sản xuất ở đâu?
Nhìn chung trong thế giới thời trang hiện đại, vải sợi spandex chiếm một vị trí rất quan trọng. Hiện nay, vải thun Trung Quốc được sản xuất với số lượng lớn và phổ biến toàn thế giới vì giá rẻ.
Việt Nam cũng có rất nhiều nhà máy sản xuất vải thun, xưởng sản xuất vải thun phục vụ thị trường trong nước và xuất khẩu.
Phân biệt vải spandex, vải Elastane và vải Lycra
Trong tiếng Anh, Spandex còn được gọi là Elastane và Lycra và về cơ bản là giống nhau. Trong đó:
- Lycra là tên thương hiệu cho sợi co giãn spandex tổng hợp được sản xuất bởi Công ty DuPont.
- Spandex là thuật ngữ chung ở Bắc Mỹ
- Elastane là thuật ngữ chung trên toàn thế giới
- Trong tiếng Việt, nó được gọi là vải thun (vải co giãn).
2.Vải spandex được sản xuất như thế nào?
Vải được sản xuất từ sợi spandex với một quy trình tương đối phức tạp. Ở bài viết này chúng ta chỉ đề cập đến vải spandex nên chúng ta sẽ bắt đầu từ khâu sợi dệt.
Chuẩn bị nguyên liệu
Ban đầu sợi spandex sẽ được tạo thành từ nhiều loại nguyên liệu thô: chất tiền polyme, chất ổn định và chất tạo màu. Thông qua các phương pháp kéo sợi spandex khác nhau để tạo ra sợi trần (spandex nguyên chất).
Tạo thành sợi kéo sợi - sợi dệt
Với sợi trần (Bare yarn) có thể được ứng dụng để sản xuất các loại hàng co giãn riêng, dây ruy băng, ren, tã lót, dây co giãn,...
Để dệt vải, sợi trần cần được tiếp tục kết hợp với các loại sợi khác (tự nhiên hoặc tổng hợp) thông qua quy trình bọc/phủ sợi. Chúng được tạo ra bằng các phương pháp bọc cơ học và phủ khí. Sợi bọc cơ học còn được tạo thành 2 loại là sợi bọc đơn và sợi bọc kép.
Dệt vải
Từ các loại sợi bọc/phủ nói trên, tùy vào mục đích tạo sản phẩm vải đan, dệt, hàng dệt mà các loại sợi với quy cách thông số, màu sắc, hiệu ứng,... khác nhau sẽ được sử dụng.
Cuối cùng là thông qua quy trình dệt vải để tạo ra vải bán thành phẩm hoặc vải thành phẩm.
3.Chất lượng vải thun phụ thuộc vào điều gì?
Sợi spandex có giá cao nhưng vì tỉ lệ của nó tham gia quá trình dệt vải thường nhỏ nên không phải là yếu tố quyết định đến chất lượng và giá cả của vải thun.
Các yếu tố khác góp phần tạo nên đặc điểm và chất lượng vài thun cần phải tính đến như:
- Thành phần sợi vải: thun với các thành phần sợi tự nhiên thường thoáng khí, an toàn cho da, thấm hút hơn vải thun với thành phần sợi tổng hợp
- Chất lượng sợi: sợi chải thô, sợi chải kỹ, sợi ngắn, sợi dài,... có ảnh hưởng tới độ mịn của bề mặt vải, độ ăn màu vải, độ thoáng khí, thấm hút,...
- Tỉ lệ % các loại sợi vải: tỉ lệ spandex cao thì vải co giãn nhiều
- Kiểu dệt: dệt kim đan ngang co giãn ngang tốt hơn dệt kim dọc, dệt thun kiểu interlock cho vải thun đẹp hơn thun rib
- Định lượng vải, trọng lượng vải
- Các yếu tố khác: công nghệ nhuộm vải, in vải,...
- Ngoài ra chất lượng vải còn được đánh giá bằng việc nó không mắc các lỗi trên vải dệt kim, dệt thoi thường gặp.
4.Vải thun spandex dùng để làm gì?
Thun là một loại vải linh hoạt và do đó có phạm vi ứng dụng rất rộng.
May quần áo
Spandex rất hiếm được sử dụng 100% để sản xuất vải. Tuy nhiên cũng có một số thương hiệu thời trang hoặc sử dụng spandex nguyên chất để sản xuất quần áo bó sát.
Loại spandex nguyên chất khá đắt đỏ nên để làm thành quần áo sẽ có giá rất cao. Thêm nữa loại quần áo như vậy vừa không phù hợp về tính thực tế cũng như khả năng tài chính của đa số người tiêu dùng.
Một cách phổ biến hơn, spandex được sử dụng như là chất liệu bổ sung trong ngành dệt may. Nó được kết hợp với các chất liệu khác, gọi là hỗn hợp Spandex.
Dệt vải
Với nhiều mục đích khác nhau, spandex tham gia vào việc kết hợp với 1 hoặc một số loại sợi dệt khác nhau. Từ đó tạo ra các loại vải pha vô cùng phong phú.
Đáng nói nó có thể kết hợp với hầu hết các loại sợi gồm cả tự nhiên và sợi tổng hợp khác. Mục đích chung là tạo nên độ co giãn cho vải.
Làm vải may đồ lót
Hầu hết các sản phẩm nội y, đồ lót của cả nam và nữ đều không thể thiếu spandex. Chất liệu này nhằm đảm bảo sự thoải mái và ôm sát vào eo người mặc.
Công nghệ may liền mạch hay đồ lót liền mạch hiện nay rất phổ biến và thưởng sử dụng chất liệu spandex.
Sản xuất quần áo thể thao, trang phục biểu diễn
Độ co giãn linh hoạt của vải spanex giúp cho các chuyển động của cơ thể dễ dàng hơn. Do đó nó phù hợp là quần áo bó sát như đồ bơi, quần áo yoga, trang phục khiêu vũ, trang phục tập thể dục,..
5.Có bao nhiêu loại vải spandex khác nhau?
Có thể tìm thấy trên thị trường vô số tên gọi về vải thun kèm theo các đặc điểm khác nhau của vải.
Chính vì vậy nếu là người mới tìm hiểu về vải may mặc bạn cũng đừng quá băn khoăn về các tên gọi của vải co giãn. Đôi khi chúng là chỉ cùng loại vải nhưng được gọi theo nhiều cách khác nhau.
- Theo độ co giãn (thun 4 chiều, 2 chiều)
- Theo thành phần sợi dệt vải: thun cotton, thun lụa, thun PE/Poly, thun Visco/Rayon,...
- Theo tỉ lệ thành phần sợi dệt: thun Tici (35% cotton + 65% Polyester + Spandex)
- Phương pháp dệt, kiểu dệt: vải thun Interlock, Jersey
- Họa tiết, hoa văn bề mặt vải: thun gân, thun tăm, thun lưới, thun vảy cá, thun da cá, thun hoa
- Đặc điểm bề mặt vải: thun lạnh - loại vải sờ vào có cảm giác lạnh
- Theo nguồn gốc xuất xứ: thun Thái, thun Hàn, thun Trung Quốc, thun Việt Nam,...
- Đặc điểm in ấn trên vải: vải thun 3D, thun trơn (chỉ 1 màu, không in), thun trắng, thun hoa,...
- Kết hợp giữa các cách gọi khác nhau tạo nên tên vải cụ thể: vải thun cotton 4 chiều,
- Tên gọi Tiếng Anh và phiên âm: vải thun Sượt/Xược/Xược pha/ Su pha/Su, thun Sec xây, sẹc xây,...
Bên cạnh vải dệt kim thì vải dệt thoi cũng có nhiều loại có phiên bản co giãn, tức là trong thành phần của nó có spandex.
Cách tìm kiếm đơn giản chỉ là bạn thêm hai từ 'co giãn' vào phía sau tên gọi của vải. Ví dụ như vải denim co giãn, ren thun), lưới thun,
Có thể nói rằng dù có rất nhiều tên gọi, cách gọi khác nhau nhưng về bản chất có thể hiểu vải thun là sự kết hợp đa dạng của sợi spandex với hầu như bất kỳ loại sợi nào, kiểu dệt nào.
Đó là lý do để cho ra đời vô số loại vải thun với độ phong phú về tính chất, thẩm mỹ và khả năng lựa chọn đa dạng trong sản xuất hàng may mặc, đồ nội thất, phụ kiện thời trang và các ứng dụng khác.
Ngành công nghiệp thời trang vẫn đang tìm kiếm cho vải thun một chất liệu giúp tạo độ đàn hồi thay thế cho Spandex. Tuy nhiên cho đến hiện tại nói đến vải thun vẫn là nói đến loại vải có thành phần sợi Spandex.
Trên đây là một số thông tin tìm hiểu về vải thun là gì và các vấn đề có liên quan như phân loại, chất lượng, giá cả của vải. Hy vọng sẽ mang đến cho bạn những điều bổ ích. Chúng tôi sẽ tiếp tục đề cập đến chủ đề vải thun trong các bài viết tiếp theo. Mời bạn đón đọc!
Xem thêm: Các xưởng vải thun tại Hà Nội - địa chỉ đặt mua vải giá gốc uy tín
.jpg)
